Konstrukcja odzieży to trudny temat? Te wszystkie obliczenia i rysunki wydają Ci się czarną magią nie do wykonania? I jeszcze jakieś dziwne krzywiki…
A z drugiej strony w gazetach o szyciu nie znajdujesz swoich wymarzonych projektów, a rozmiarówka pozostawia wiele do życzenia?
W tym wpisie przedstawię Ci podstawy wiedzy o konstrukcji i modelowaniu odzieży.  Pokażę Ci jak zacząć swoją przygodę z konstruowaniem własnych form odzieży.

Zaczynamy! Zobaczysz sama, że to wcale nie jest takie trudne 🙂

Konstrukcja odzieży- czym właściwie jest?

Na początek mam dla Ciebie kilka ważnych pojęć związanych z konstrukcją i modelowaniem odzieży. Warto znać najważniejsze pojęcia, aby lepiej rozumieć instrukcje konstrukcyjne z książek.

Konstrukcja odzieży– metoda przenoszenia wymiarów ciała w postaci odcinków konstrukcyjnych na siatkę i formę konstrukcyjną. Jest to przekształcanie trójwymiaru na formę dwuwymiarową, czyli na papier.

Siatka konstrukcyjna-układ linii, w którym odległości pomiędzy punktami są wymiarami zdjętymi z sylwetki z dodanym luzem odzieżowym.

Forma konstrukcyjna-kształt części wyrobu odzieżowego, który powstał na podstawie konstrukcji ale dodatkowo ma również wyrysowane podkroje (pachy, szyja, główka rękawa, podkroje krocza, biodra, talia)

Dodatek konstrukcyjny(dk,luz odzieżowy)-różnica w wymiarze długości odcinka konstrukcyjnego, a wymiarem zdjętym z ciała. Wielkość luzu zależy od funkcji odzieży, rodzaju odzieży, rodzaju materiału odzieżowego, wielowarstwowości odzieży (materiał wierzchni, podszewka, klejonka, wkład ocieplający). Im bardziej ubranie ma być obcisłe tym mniejszy lub ujemny będzie dodatek konstrukcyjny. Im większy, tym ubranie luźniejsze lub składające się z wielu warstw lub z grubego materiału.

Krzywik-linijka specjalnie wyprofilowana pomagająca w wykreślaniu linii krzywych oraz podkrojów np. podkrój pachy, kształt dekoltu, linia bioder, linia talii.

Modelowanie odzieży– kształtowanie linii konturowych i linii cięć modelowych tak, aby otrzymać elementy odzieżowe odpowiadające projektowi. Jest to przekształcanie konstrukcji bazowej w różne nowe formy, dzięki czemu jeśli raz wykonamy konstrukcję bazową na swoje wymiary to na jej podstawie możemy modelować różne inne ubrania.

Forma odzieżowa-powstaje w wyniku modelowania odzieży na podstawie siatki konstrukcyjnej.

Szablon odzieżowy– forma odzieżowa z uwzględnieniem dodatków na szwy, z nacinkami, strzałkami kierunku krojenia, oznaczeniami elementów i rozmiarów, potocznie często nazywany wykrojem.

Dodatek na szew– zapas na wykonywanie szwów, dodawany do linii konturowych formy
modelowej, wielkość dodatku na szew zależy od sposobu szycia

Stopniowanie szablonów– pomniejszanie lub zwiększanie szablonu podstawowego dopasowując je do odpowiednich wymiarów ciała. Zapobiega konstruowaniu szablonu dla każdego rozmiaru od początku oraz pozwala zachować odpowiednie proporcje. Podczas stopniowania od rozmiaru bazowego możemy utworzyć mniejsze i większe rozmiary ubioru.

Tabela wymiarów– zestaw szczegółowych wymiarów ciała z podziałem na grupy wiekowe i typy figur. Tabele służą do wykonywania konstrukcji oraz sporządzania dokumentacji technicznej wyrobu odzieżowego.

Do czego przyda Ci się znajomość konstrukcji?

Nie taka straszna jak ją opisują…

Konstrukcja kojarzy się z liczbami, trudnymi obliczeniami i znajomością wzorów. Tak, ale wszystko wyjaśniają Ci instrukcje w książce, chociaż za pierwszym razem patrząc na te wzory możesz pomyśleć, że to czarna magia i od razu odłożyć ją na półkę.

W praktyce wygląda to tak, że jest to nauka, czyli nie od razu Ci wyjdzie. I to jest normalne. Jeśli chcesz szyć bluzki to wystarczy, że wykonasz podstawową konstrukcje na bluzkę i z niej możesz modelować kolejne modele bluzek dzięki instrukcjom z książki lub własnej wyobraźni.

Podobnie będzie ze spódnicą, sukienką czy spodniami. Najważniejsza jest baza, na której później można modelować wiele różnych rzeczy i nie robić wyliczeń i siatek za każdym razem od początku.

W książkach znajdziesz mnóstwo instrukcji i porad na temat modelowania, czyli kształtowania bazowej konstrukcji w różne modele ubrań.

Od czego zacząć?

Jeśli lubisz nosić spódnice to moim zdaniem warto zacząć od konstrukcji właśnie na tą część odzieży, bo jest najprostsza. Wykonujesz bazową, prostą spódnicę z zaszewkami, a potem na jej podstawie możesz przekształcić ją dowolnie na różne inne modele spódnic.

Poznanie zasad i technik modelowania pomoże Ci także modyfikować gotowe wykroje, które kupiłaś. Uważam, że to świetna i praktyczna umiejętność! Zakupisz jakiś konkretny wykrój, ale dzięki umiejętności wprowadzania zmian możesz z niego uzyskać różne ubrania ze zmienionymi detalami, cięciami, wykończeniami.

Szczególnie przydatną umiejętnością moim zdaniem jest umiejętność modelowania rękawa lub modelowanie za pomocą przenoszenia zaszewki piersiowej. Dzięki pierwszej umiejętności możemy z bazowego rękawa zrobić rękawa z bufką lub poszerzony, albo z zakładkami. Dzięki przenoszeniu zaszewki w inne miejsce możemy uzyskać ciekawe cięcia w ubraniu, ukryć zaszewkę w talii, cięciu francuskim lub w zakładkach w dekolcie.

Dopasowanie ubrań do swoich wymiarów

Konstrukcja na własne wymiary szczególnie przyda Ci się jeśli nie masz „książkowej” figury. Ja korzystając z wykrojów gotowych często musiałam zwężać talię wybierając wykrój pod kątem obwodu bioder. Po prostu mam dużą różnicę pomiędzy obwodem bioder i talią niezależnie jaki aktualnie noszę rozmiar ubrań. A dzięki wykonaniu konstrukcji na moje wymiary mogłam dopasować sobie ubrania pod siebie! A potem na tej bazie wykonywać różne inne ubrania.

Jak wygląda proces wykonywania konstrukcji?

Konstrukcja i modelowanie odzieży damskiej to metoda wykonywania siatki konstrukcyjnej dla typów figury określonych w tabeli (A,B,C,D) lub na podstawie wymiarów konkretnej figury. Metoda umożliwia narysowanie siatki, a następnie wymodelowanie jej do potrzeb projektu ubrania. Konstrukcja odzieży nie zawiera dodatków na szwy i podwinięcia, trzeba je dodać po etapie modelowania tworząc szablony odzieżowe.Istnieje wiele programów komputerowych do wykonywania szablonów odzieżowych, ale możesz ją wykonać po prostu na papierze.

Czynności w procesie konstrukcji i modelowania odzieży:

• Zapoznanie się z projektem modelu- fason, elementy, rodzaj odzieży
• Zdjęcie wymiarów z sylwetki oraz/lub odszukanie potrzebnych w tabeli wymiarów
• Obliczenie odpowiednich wzorów konstrukcyjnych potrzebnych do narysowania siatki (znajdziesz je w książkach do konstrukcji)
• Narysowanie siatki konstrukcyjnej przy pomocy wzorów oraz instrukcji
• Wymodelowanie formy odzieżowej, czyli wykreślenie za pomocą krzywików odpowiednich podkrojów i cięć
• Dodanie dodatków na szwy oraz opisanie elementów ubrania

Rzeczy potrzebne przy wykonywaniu konstrukcji i modelowania:

Książki

Książki o konstrukcji i modelowaniu odzieży, w których znajdziesz dokładne instrukcje krok po kroku, wzory do obliczeń i różne porady, zasady dotyczące konstruowania odzieży.

Ja najczęściej używam dwóch książek z odzieżą ciężką i lekką i szczerze mogę Wam polecić. „Krój i modelowanie odzieży lekkiej” Maria Bily-Czopowa i Karolina Mierowska oraz „Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej” Zbigniew Parafianowicz. Nie są to super nowoczesne książki, ale na podstawie przedstawionych tam podstaw konstrukcji można wykonać szablony na bardzo wiele elementów odzieży. Jeśli zagłębisz się w modelowanie odzieży to na bazie podstawowej konstrukcji możesz stworzyć nieskończoną ilość różnych projektów. Więcej o książkach pisałam w tym wpisie: ZOBACZ

Jeśli wolisz bardziej nowoczesne książki to poszukaj tych w języku angielskim, jest tam większy wybór.

Artykuły papiernicze

• Zeszyt do notatek. Ja czasem używam zwykłych kartek, które potem dołączam do całej konstrukcji i szablonów kiedy pakuje to razem do koszulki i wkładam do moich zbiorów. Ale na samym początku zapisywałam wszystko z zeszycie, żeby mieć to w jednym miejscu i nie szukać po wszystkich kartkach i karteczkach. Zeszyt przyda się do zapisywania wymiarów sylwetki, do notatek, rysunków technicznych i żurnalowych Waszych projektów oraz oczywiście do wyliczania wzorów konstrukcyjnych.

• Pisadła i akcesoria. Konstrukcję najlepiej wykonywać ołówkiem automatycznym, bo jest najcieńszy i wymiary wyjdą najdokładniejsze. Do notatek, zapisków polecam ołówek, czasem na formie można coś zanotować. Marker do podpisywania gotowej konstrukcji. Koniecznie nożyczki do papieru! Pamiętaj, żeby nie używać tych samych do cięcia materiałów i papieru. I oczywiście kalkulator do dokładnego wyliczania odcinków z wzorów.

• Papier do rysowania konstrukcji. Możesz być to półpergamin, który prześwituje. Świetnie sprawdzi się do rysowania konstrukcji, bo w niektórych przypadkach trzeba coś odbić, przerysować i wtedy półprzezroczystość się przydaje. Najważniejsze, żeby można było po nim pisać ołówkiem.

Linijki, krzywiki

• Linijki, ekierki. Długie przydają się do wykreślania linii, na których opiera się konstrukcja lub do łączenia dalekich punktów. Ekierki przydadzą się przy sprawdzaniu kątów i wykreślania linii prostopadłych. Ja najczęściej używam linijki o długosći 50cm i najbardziej lubię przezroczyste, bo dokładnie widzę gdzie i co rysuję.

• Krzywiki krawieckie. Ja używam najczęściej tych przezroczystych, które wykonał profesor konstrukcji w szkole w Toruniu, gdzie się uczyłam. Są cudowne! Idealnie wyprofilowane i widać co i gdzie rysuje.
  Krzywiki aluminiowe są cięższe i lepiej przylegają do papieru, a miarka pomaga zachować symetryczne łuki.

Krzywiki używa się do wykreślania łuków takich jak linia pachy, główka rękawa, dekolty, linie talii i bioder, linie zaszewek. Wszelkie zaokrąglenia form. Na rynku znajdziesz różne krzywiki o przeróżnych kształtach. Ważne, aby mieć jeden z mniejszymi zaokrągleniami, a jeden z delikatniej zaokrąglonymi łukami.

Przykładowe formy spódnicy

Przykładową gotową konstrukcją, którą wykonałam przy użyciu tych wszystkich akcesoriów oraz wzorów i instrukcji z książki Parafianowicza jest spódnica podstawowa:

A tutaj już gotowy szablon z dodatkami na szwy. Gotowy do krojenia z materiału i do szycia.

Czy konstrukcja i modelowanie odzieży jest dla Ciebie?

Jeśli masz wątpliwości czy konstrukcja i modelowanie przyda Ci się w szyciu i nie wiesz jak zacząć to zrób te trzy rzeczy:

• W poszukiwaniu inspiracji i instrukcji zajrzyj na Pinterest, świetne przykłady modelowania mogą przekonać Cię do zgłębienia tematu.
• Poszukaj kursów stacjonarnych lub online w tej tematyce w miejscu Twojego zamieszkania lub w najbliższym mieście.
• Jeśli jest to zbyt duży wydatek to polecam Ci poszukać wyżej wymienionych książek i zacząć naukę samodzielnie, w swoim tempie.

Mam nadzieję, że taka wiedza Ci się przyda i zachęci do nauki konstrukcji i modelowania odzieży i tworzenia swoich wymarzonych form dopasowanych do Twoich wymiarów.

Jeśli konstrukcja to dla Ciebie zbyt obszerny temat na tem moment, to skorzystaj z moich gotowych wykrojów: Zobacz wykroje